Centella asiatica, Gotu Kola, Fo ti tien

Klik hier voor een overzicht van alle gezondheidskruiden.

De regen van de afgelopen tijd was hard nodig maar er zijn ook nadelen… Door de hoge luchtvochtigheid én het natte blad steekt hier en daar de aardappelziekte de kop op. De aardappelziekte of  Phytophthora infestans is geen schimmel maar lijkt er wel op. Het is een oömyceet of waterschimmel en deze boosdoener overwintert in besmette knollen die achter blijven na de oogst. Ook blijven er, na de oogst,  zoösporen achter in de grond. Deze zoösporen kunnen jarenlang overleven in de grond wat bestrijden lastig maakt. Gelukkig worden deze zoösporen wat later in het seizoen actief en dan zijn de vroege aardappelen al volgroeid of zelfs al geoogst.

Hoe voorkom je aantasting door deze ziekte? Is het blad al aangetast, verwijder dan het aangetaste loof. Gooi het loof niet op de composthoop want dan verspreiden de sporen zich alsnog. Verder kun je op dit moment weinig doen, behalve dan op tijd oogsten om te voorkomen dat de ziekte ook in de knol terecht komt. Voor volgend jaar heb je wellicht iets aan de volgende tips:

• Zorg voor een ruime afstand tussen de planten, het gewas droogt dan sneller op en de oömyceet kan zich dan niet uitbreiden.
• Stikstof geeft een snelle groei van het blad waardoor het teerder is dan bij een langzame groei. Beperk daarom de stikstofgift.
• Maak je planten sterker door basalt- of lavameel te stuiven of te spuiten met heermoesthee (heermoes bevat veel silicium).
• Kweek ook wat vroege of middenvroege rassen, deze blijven de ziekte voor. De vroegste rassen heb je al geoogst voor de ziekte toe slaat en de middenvroege rassen zijn dan al zo goed als volgroeid.
• Kiem je aardappelen voor, ze kunnen dan eerder worden geoogst. Als je dit wilt, bestel dan wel op tijd, in ieder geval voor 1 maart.
• Verwijder het aangetaste loof. Hiermee voorkom je dat de ziekte ook in de knol terecht komt. Gooi het loof niet op de composthoop want dan verspreiden de sporen zich alsnog.
• Oogst op tijd, ook om te voorkomen dat de ziekte in de knol terecht komt.
• Bewaar de geoogste aardappelen droog, donker en luchtig. Controleer regelmatig op aangetaste knollen.
• Let op de rassen die je kweekt, er is een verschil in gevoeligheid voor Phytophthora. Een aantal rassen zijn op dit moment behoorlijk resistent maar dat is geen garantie voor de toekomst. Rassen die nu een bepaalde resistentie hebben kunnen die kwijtraken omdat Phytophthora infestans zich kan aanpassen en ook deze rassen te grazen neemt.

Als je dit zo leest kun je je afvragen of de teelt van aardappelen wel zin heeft…… Ja zeker heeft dit zin. In de meeste gevallen lukt de teelt namelijk prima en oogst je aardappelen uit eigen tuin. Zeker als je een mix van verschillende rassen kweekt heb je in de zomer een feest op je bord, niets is zo lekker als verse aardappelen uit eigen tuin.

De nachtvorsten met ijsheiligen zijn berucht bij moestuiniers. Vooral de jonge aardappelplanten kunnen schade oplopen. Zijn je planten bevroren poot dan snel nieuwe aardappelen, het kan nog net! Kies wel voor een laat ras zoals King Edward, Pink fir apple of Highland Burgundy red. Lekkere aardappelen die je ook goed kunt bewaren gedurende de winter. Kijk in de webshop bij de late aardappelen voor meer informatie. Levertijd 1 werkdag.

Als je yoghurt wilt maken van plantaardige melk heb je specifieke melkzuurbacteriën nodig, deze worden vaak probiotica genoemd. De lactoferm bifiduscultuur is een dergelijk probioticum.

Voeg een zakje toe aan een liter plantaardige melk en meng dit goed. Gebruik bij voorkeur melk met een temperatuur van ca. 38 graden C. Laat het mengsel een uur of acht rijpen bij deze temperatuur en klaar is je yoghurt. Om er zeker van te zijn dat de probiotica goed z’n werkt doet kun je een suiker toevoegen. Doe dit dan in de vorm van maismoutstroop of een andere granensuiker. Deze suiker is een oligosacharide en deze suikers worden zeer gewaardeerd door de Bifidobacterium infantis, onderdeel van de probiotica.

 

Nog een laatste tip. Zorg er voor dat de melk niet warmer wordt dan een graad of 42, de melkzuurbacteriën gaan dood boven deze temperatuur.

Om de melk op temperatuur te houden kun je een thermoskan gebruiken of maak het jezelf gemakkelijk met een yoghurtautomaat.

Succes en mocht je vragen hebben, mail me gerust.

antonie@levenvanhetland.nl

Kefirdrank maak je met melk waar een kefircultuur aan toegevoegd wordt. Maar wil je eens een andere smaak, maak het dan eens met kokosmelk. De Kefir Bioferment cultuur groeit namelijk niet alleen in koemelk maar ook in kokosmelk!

Je kweekt deze lobbige drank gewoon bij kamertemperatuur en als de smaak je bevalt bewaar je 100 ml als start voor een nieuwe liter kokos/kefir drank. Een Kefir Bioferment verpakking bevat drie zakjes, genoeg om vele liters kokos/kefir drank te maken. De handleiding voor het kweken wordt mee geleverd.

 

 

 

 

Om de oogst te vervroegen en zo de aardappelziekte phythophtora een stap voor te blijven kun je de aardappels voorkiemen. Bij dit voorkiemen is licht erg belangrijk want  voldoende licht geeft korte stevige spruiten. Deze spruiten breken niet af als je gaat poten.

Hoe kiem je voor? Zet de aardappelen overdag buiten neer  (in een kistje of bij kleine hoeveelheden in eierdozen) en vergeet niet ze ’s nachts naar binnen te halen. Zeker niet als het gaat vriezen! Na een paar weken heeft het pootgoed spruiten gevormd en kun je gaan poten.

Planten

De beste tijd om te planten is vanaf half april. Plant de aardappelen in goed los gewerkte grond waar de bemesting doorheen gemengd is.

Poot de aardappelen niet te vroeg (voor april) om te voorkomen dat het loof bevriest bij een late nachtvorst. Mocht je dat toch overkomen dan zal de aardappelknol misschien wel opnieuw uitlopen maar je bent de voorsprong die je had door voor te kiemen wel kwijt. Ook de opbrengst zal minder zijn.

Dan nog even kort over de topspruit. Veel van die lekkere oude rassen vormen een topspruit, de andere ogen lopen pas later uit. Verwijder deze topspruit, zodat alle groeikracht van de knol naar de overige ogen (spruiten) kan gaan. Je krijgt zo een betere oogst. Bij moderne rassen doet dit verschijnsel zich niet meer voor, door veredelen is deze eigenschap verdwenen.

De aardappelrassen zijn verdeeld in:

zeer vroege  afrijpende rassen

kortste groeiperiode, vroegste geoogst, snel opeten want ze zijn minder geschikt om te bewaren.

vroeg tot middenvroeg afrijpende rassen

vrij korte groeiperiode en de oogst is nog redelijk op tijd. Zeker als je voorkiemt! Te bewaren tot in de herfst.

gemiddeld tot laat afrijpende rassen

Lange groeiperiode, late oogst, uitstekend te bewaren gedurende de wintermaanden.

Op de foto zie je hoe groot de topspruit als is. Rechts onderin zie je een oog wat nog maar net begint uit te lopen. Breek de topspruit weg zodat de andere ogen ook uit kunnen lopen.